Najważniejsze wideo w eku24
 
Ulica Bema i Wąska w Krośniewicach pięknie wyremontowane

Ulica Bema i Wąska w Krośniewicach pięknie wyremontowane

Liczba osób, które zobaczyły to wideo10 663 wyświetlenia
 
W Bratoszewicach odbyły się kolejne Targi Rolne “Agrotechnika”

W Bratoszewicach odbyły się kolejne Targi Rolne “Agrotechnika”

Liczba osób, które zobaczyły to wideo31 566 wyświetlenia
 
Co dzieje się w parku Rembielińskich?

Co dzieje się w parku Rembielińskich?

Liczba osób, które zobaczyły to wideo9 417 wyświetlenia
 
Liceum Ogólnokształcące w Krośniewicach

Liceum Ogólnokształcące w Krośniewicach

Liczba osób, które zobaczyły to wideo14 957 wyświetlenia
 
Remont budynku przy stadionie miejskim w Krośniewicach

Remont budynku przy stadionie miejskim w Krośniewicach

Liczba osób, które zobaczyły to wideo11 648 wyświetlenia
 
Przedszkole i żłobek w Krośniewicach

Przedszkole i żłobek w Krośniewicach

Liczba osób, które zobaczyły to wideo22 189 wyświetlenia
 
Dzień Kobiet w Gminie Daszyna

Dzień Kobiet w Gminie Daszyna

Liczba osób, które zobaczyły to wideo37 949 wyświetlenia
 
Duża akcja policji w Łódzkiem. Zatrzymano blisko 100 przestępców!

Duża akcja policji w Łódzkiem. Zatrzymano blisko 100 przestępców!

Liczba osób, które zobaczyły to wideo120 640 wyświetlenia
 
Wielki Turniej Piłki Siatkowej w Łęczycy

Wielki Turniej Piłki Siatkowej w Łęczycy

Liczba osób, które zobaczyły to wideo32 128 wyświetlenia
 
Na tę przebudowę mieszkańcy czekali ponad 50 lat

Na tę przebudowę mieszkańcy czekali ponad 50 lat

Liczba osób, które zobaczyły to wideo19 739 wyświetlenia
 
To jeden z najważniejszych projektów zrealizowanych dla mieszkańców Krośniewic

To jeden z najważniejszych projektów zrealizowanych dla mieszkańców Krośniewic

Liczba osób, które zobaczyły to wideo18 224 wyświetlenia
 
"Adwentowy kalendarz życzliwości i pozytywnego myślenia"

"Adwentowy kalendarz życzliwości i pozytywnego myślenia"

Liczba osób, które zobaczyły to wideo95 214 wyświetlenia
 
W Zgierzu odbyła się gala sportów walki federacji Gunners Fight Night

W Zgierzu odbyła się gala sportów walki federacji Gunners Fight Night

Liczba osób, które zobaczyły to wideo73 973 wyświetlenia
 
Wielki sukces polskich strażaków w Holandii! Zdobyli złoto i brąz Mistrzostw Świata

Wielki sukces polskich strażaków w Holandii! Zdobyli złoto i brąz Mistrzostw Świata

Liczba osób, które zobaczyły to wideo101 209 wyświetlenia
 
Otwarcie sezonu morsowania w Lisowicach

Otwarcie sezonu morsowania w Lisowicach

Liczba osób, które zobaczyły to wideo37 038 wyświetlenia
 
Niezwykłe znaleziska podczas przebudowy ulic. Wszystkie przedmioty trafiły do...

Niezwykłe znaleziska podczas przebudowy ulic. Wszystkie przedmioty trafiły do...

Liczba osób, które zobaczyły to wideo153 899 wyświetlenia
 
W Tumie wręczono kolejne Nagrody im. Benedykta Polaka

W Tumie wręczono kolejne Nagrody im. Benedykta Polaka

Liczba osób, które zobaczyły to wideo69 721 wyświetlenia
 
47. Skierniewickie Święto Kwiatów, Owoców i Warzyw

47. Skierniewickie Święto Kwiatów, Owoców i Warzyw

Liczba osób, które zobaczyły to wideo51 310 wyświetlenia
 
Dożynki Gminy Daszyna

Dożynki Gminy Daszyna

Liczba osób, które zobaczyły to wideo266 468 wyświetlenia
 
Dożynki Wojewódzkie 2024 w Spale

Dożynki Wojewódzkie 2024 w Spale

Liczba osób, które zobaczyły to wideo266 820 wyświetlenia
 
Poznaj Pana Bogusława z RGE "Żyj zdrowo"

Poznaj Pana Bogusława z RGE "Żyj zdrowo"

Liczba osób, które zobaczyły to wideo77 035 wyświetlenia

Wigilijne potrawy mają moc! Dlaczego na wieczerzy nie może zabraknąć ryb, maku czy opłatka?

Wigilijne potrawy mają moc! Dlaczego na wieczerzy nie może zabraknąć ryb, maku czy opłatka?
Pixabay

W domach trwają pieczołowite przygotowania do jedynej takiej kolacji w roku. Przygotowując wigilijną wieczerzę dopełniamy wszelkiej staranności, by zrobić to zgodnie z wielowiekową tradycją. Co ciekawe kultywowane zwyczaje swój rodowód mają w pogańskiej obrzędowości – ludzie od dawien dawna związani byli z pewnymi przyzwyczajeniami i wierzeniami, nie chcieli się ich pozbywać, więc nadano im symbolikę zgodną z duchem chrześcijaństwa – mówi Magda Marciniak – Darda, etnolog z Muzeum Regionalnego w Bełchatowie. Symbolika dotyczy zarówno potraw, rekwizytów jaki ilości potraw.

Jedną z najbardziej znanych tradycji tej niezwykłej wieczerzy jest przygotowanie dwunastu potraw. Liczba ta symbolizuje dwunastu apostołów, a w niektórych regionach kraju także dwanaście miesięcy w roku. 

- Nie zawsze tak było. W staropolskiej tradycji na kolację podawano ilość dań zgodną z majętnością poszczególnych grup społecznych. I tak na przykład podczas skromniejszej wieczerzy chłopskiej serwowanych było pięć lub siedem potraw, podczas szlacheckiej - dziewięć, natomiast Wigilia u arystokracji składała się z jedenastu – mówi Marciniak – Darda z bełchatowskiego Muzeum Regionalnego.

Niegdyś wierzono, że nieparzysta liczba potraw zapewni urodzaj i dostatek w przyszłym roku. Niezależnie od ilości dań, tradycja wszystkim nakazywała i nakazuje nadal przygotowanie potraw wykorzystujących wszystkie płody ziemi: z lasu, pola, wody i sadu.

Niektórym produktom przypisywano właściwości umożliwiające osiągniecie łączności między światem doczesnym, a zaświatami. Takim na pewno był mak, któremu zgodnie z kulturą starosłowiańską nadano charakter niezwykłości, ale nie tylko jemu.

- Grzyby w kulturze ludowej tradycji także uchodziły za rośliny niezwykłe, bo pochodziły z ziemi nieokiełznanej, z przestrzeni lasu. Dla ludzi w dawnych czasach były więc synonimem zaświatów, a podanie ich podczas wigilijnej kolacji miało zapewnić przychylność tych którzy już odeszli – mówi etnolożka.

Co ciekawe wierzono, że płody lasu zapewniają też pieniądze, szczęście i pomyślność. Za zdrowie, witalność, płodność odpowiedzialne są warzywa i owoce, z których chętnie korzystamy gotując na 24 grudnia: buraki, kapusta, groch, fasola, jabłka i suszone śliwki. Niezwykle istotne są zboża, potrawy przygotowywane z ziaren pszenicy (np. kutia) czy z przerobionych plonów w postaci mąk to synonim witalności, siły, dostatku, a także płodności. Ich spożywanie miało zapewnić zdrowie, pomyślność finansową i urodzajne plony. Szczególnym daniem są oczywiście ryby,

- Dla chrześcijan mają one szczególne znaczenie, to przecież znak odrodzenia, początku, obfitości i płodności. Ich pojawienie się na stole symbolizuje sprawiedliwość, mądrość i harmonię – tłumaczy Magda Marciniak-Darda.

Na polskie stoły najczęściej trafiały i trafiają nadal: karp, śledzie, dorsze i pstrągi.

Dawne zwyczaje nakazują też spożycia każdej z potraw, które trafiły na wieczerzę. Nawet jeśli nie przepadamy za czymś należy przynajmniej tego czknąć, spróbować, co sprawi, że nie doświadczy się głodu. Kto zrezygnuje choć z jednego dania, pozbawi się w nadchodzącym roku jednej przyjemności.

Groch i fasola

Dziś przede wszystkim łączymy je z kiszoną kapustą. Uważano, że takie połączenie ma wielką moc, które chroni od złego i zapewnia niespożytą siłę oraz witalność. Potrawy z kapusty miały przyciągać dostatek i pomyślność.

Orzechy

I to wszelakie oznaczały mądrość. Były też uważane za znak pojednania, sprawiedliwości i lojalności. Wierzono, że zapewniają płodność oraz bogactwo, a dania z ich udziałem mają przynieść pomyślność, zamożność i... zdrowe zęby.

Świąteczne pierniki

To pozostałość dawnych placków z miodem, które składano w ofierze bogom, by zyskać ich przychylność. Wszystkie wypieki z mąki miały zapewnić pomyślność w nadchodzącym roku, obfitość oraz zamożność.

Mak

Niezwykły i magiczny mak był przede wszystkim uznawany za symbol płodności. Kojarzono go również z wieczną młodością, zdrowiem, nieśmiertelnością oraz energią.

Jabłka

uznawane były za symbol miłości, zgody i nieśmiertelności, co ciekawe według starych podań chroniły też przed bólami gardła. Powieszone na choince lub położone na wigilijnym stole miały gwarantować siłę i długowieczność.

Opłatek wigilijny

Jest symbolem pojednania i przebaczenia, znakiem przyjaźni i miłości. Dzielenie się nim na początku wieczerzy wigilijnej wyraża chęć bycia razem. Ma swoją symbolikę w wymiarze nie tylko duchowym: sama materia opłatka: "chleb", podkreśla również doczesny charakter życzeń. Tradycja łamania się opłatkiem swoje korzenie ma w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Nie miała początkowo związku z Bożym Narodzeniem, była symbolem komunii duchowej członków wspólnoty.